Poniżej przedstawiamy tekst członkini koła, Sabiny Skowrońskiej, na temat japońskich imion.
Imiona japońskie
Imię towarzyszy człowiekowi przez całe życie, staje się częścią jego tożsamości. Nic więc dziwnego, że rodzice starannie wybierają je dla swojego dziecka, biorąc pod uwagę brzmienie, znaczenie, a także to, kto inny je nosi bądź nosił. W przypadku imion japońskich ważnym czynnikiem jest również sposób zapisu.
Znaczną większość imion japońskich zapisuje się znakami kanji, zwykle jednym lub dwoma. Jednak znajomość zapisu imienia nie jest równoznaczna z umiejętnością jego przeczytania. Jeden znak posiada często rozmaite odczyty i co za tym idzie, po zestawieniu go z innymi, liczba możliwych kombinacji rośnie. Co więcej, rodzice mogą swobodnie dobierać nowe, nieobowiązujące odczyty do ideogramów. Pomocne okazuje się uwzględnienie wymowy na wizytówkach w postaci furigany. Z drugiej strony, ponieważ istnieje wiele znaków o takim samym odczycie, imię o danej wymowie można zapisać na różne sposoby, niektóre nawet na kilkadziesiąt. Istnieją jednak regulacje dotyczące użycia znaków kanji w imionach i nazwiskach. Stosowane mogą być tylko te znajdujące się na liście powszechnie używanych znaków – jōyō kanji, jak również na dodatkowej liście – jinmeiyō kanji, zawierającej ponad 800 znaków.
Jednak na jakiej podstawie rodzice wybierają odpowiednie ideogramy? Dla niektórych ważnym czynnikiem jest ich znaczenie. Często opiekunowie decydują się na imię oznaczające pożądane cechy u dziecka tj. inteligencję, odwagę czy piękno. W przypadku dziewczynek popularne są motywy związane z naturą np. kwiaty, a wśród ideogramów powodzeniem cieszą się m.in.:美 (piękno), 愛 (miłość), 花 (kwiat). Z kolei chłopcom często nadaje się imiona nawiązujące do siły czy męstwa. Znaki: 大 (duży), 翔 (wznosić się, lecieć), 太 (wspaniały), to jedne z najczęściej występujących ideogramów. Imię może też wskazywać na kolejność urodzenia np. 一郎 – Ichirō (pierwszy syn) bądź porę roku, w czasie której dziecko przyszło na świat. Inni rodzice kierują się wymową, nie przywiązując wagi do znaczenia znaków, ale wybierają te o pasujących odczytach, która to praktyka nosi nazwę ateji. W danym okresie popularne są także imiona osób z rodziny cesarskiej np. nowo narodzonej księżniczki. Bardziej przesądnym z pomocą przychodzi seimei handan – forma wróżbiarstwa, która opierając się na liczbie diakrytów, mówi o tym, czy dany zapis imienia jest pomyślny.
Część imion można spotkać zapisanych w postaci hiragany – przeważnie żeńskich, z uwagi na jej zaokrąglony kształt, sprawiający wrażenie delikatności. Wysoką pozycję w rankingach popularności zajmuje さくら – Sakura. W wielu przypadkach trudno określić czy właścicielem danego imienia jest kobieta czy mężczyzna, istnieją jednak końcówki typowe dla płci. Do żeńskich należą sufiksy: -ko, -mi, -e, -yo oraz modne ostatnimi czasy –ka bądź –na. Pierwszy z nich, zapisywany znakiem 子 (dziecko) bardzo chętnie wybierany w przeszłości, obecnie powoli traci na popularności. Końcówki męskie to m.in. –shi, -o, -to, -ta, -ki, -hiko, -suke.
Ostatnio pojawiło się jednak wiele imion zbudowanych nietypowo określanych jako kira kira, co dosłownie oznacza ,,świecący’’, ,,błyszczący’’. Trend ten polega na nadawaniu imion dziwacznych inspirowanych postaciami z seriali czy komiksów lub imionami zachodnimi albo używaniu rzadkich, nieznanych ideogramów. Imion tych często nie da się po prostu odczytać tak jak w przypadku 皇帝, którego znaki oznaczają ,,cesarz’’ i ,,władca’’, a odczytywane jest jako Shiizaa (Ceasar) bądź 愛莉, gdzie pierwszy znak nadaje znaczenie – miłość oraz wymowę z języka angielskiego – rabu (love), a drugi (o znaczeniu jaśmin) samą wymowę ri, co daje efekt końcowy Raburi (Lovely).
Podsumowując, zdaje się, że w Japonii występuje zarówno duże bogactwo imion oraz swoboda w ich nadawaniu, jak i spowodowane nimi potencjalne trudności w ich odbiorze.
Przygotowane na podstawie:
Japanese names, japan-guide. https://www.japan-guide.com/e/e2271.html (17. września 2018)
Nishizawa, A. The Japanese Trend of “Kira Kira” Names, Coto Japanese Academy. (2016), Pobrane z https://cotoacademy.com/japanese-kira-kira-names/#Ranking (17. września 2018)
Japanese name, Wikipedia. Pobrane z https://en.wikipedia.org/wiki/Japanese_name (17. września 2018)
2017年 赤ちゃんの名前ランキング 漢字TOP20 [赤ちゃんの名づけ・命名],
たまひよ. https://st.benesse.ne.jp/ninshin/name/2017/kanji-ranking.html (17. września 2018)
Baby Calendar. https://baby-calendar.jp/special/name/2017 (17. września 2018)
アカチャンホンポ https://www.akachan.jp/company/news_release/article/post_334.html (17. września 2018)
Przykłady zaczerpnięte z:
Nishizawa, A. The Japanese Trend of “Kira Kira” Names, Coto Japanese Academy. (2016), Pobrane z https://cotoacademy.com/japanese-kira-kira-names/#Ranking (17. września 2018)